Wij vinden het belangrijk om ouders te informeren. Graag laten wij ook experts aan het woord. Vandaag IJsbrand Jepma. IJsbrand is onderzoeker bij Sardes, een landelijk onderzoeks- en adviesbureau op het gebied van kinderopvang, onderwijs en zorg. Hij pleit voor toegankelijke kinderopvang, want dat levert alleen maar op.
Algemeen toegankelijke kinderopvang: tel uit je winst!
Gevraagd naar een bijdrage aan de totstandkoming van een visie voor de toekomst van jonge kinderen (0 tot 13 jaar) en hun ouders voor Stichting Voor Werkende Ouders, kies ik bewust voor het perspectief van de gezinnen uit kwetsbare groepen in de samenleving. Wat zou hen helpen?
Ik kan dan niet voorbijgaan aan het vraagstuk van de (on)toegankelijkheid van de kinderopvang, waarvan de kinderdagopvang (0 tot 4 jaar), kortdurende peuteropvang (2,5 tot 4 jaar) en ook de buitenschoolse opvang (4 tot 13 jaar) deel uitmaakt. In dit land hebben we op bijzonder goede gronden gekozen voor een algemeen toegankelijk stelsel voor primair onderwijs, ‘gratis’ en dus zonder financiële drempel voor kinderen en hun ouders. We vinden onderwijs zo ontiegelijk belangrijk, dat we geen enkele leerling de mogelijkheden op leren en ontwikkelen willen ontzeggen.
Kinderopvang en toenemende ongelijkheid
Voor de kinderopvang gelden heel andere wetten en mechanismen. Ouders moeten eerst in de vorm van betaalde arbeid een bijdrage leveren aan de economie en welvaart van een land, om voor kind(eren) een (inkomensafhankelijke) tegemoetkoming te kunnen krijgen in de kosten van de kinderopvang. Voor wat, hoort wat. En dan nog vinden veel ouders de kinderopvang (te) duur. Maar belangrijker nog: kinderen van ouders die niet allebei werken tref je niet aan in de kinderdagopvang, en ook in de buitenschoolse opvang na schooltijd kom je ze niet tegen. Alleen in de kortdurende peuteropvang en voorschoolse educatie kun je ze aantreffen, omdat gemeenten met middelen van het Rijk en eigen middelen uit het gemeentefonds een aanbod voor die specifieke groepen peuters arrangeren. Voor hen voelt de centrale overheid een ‘andersoortige verantwoordelijkheid’. Hier wordt niet vanuit het belang van de ontwikkeling van het kind gedacht, maar vooral vanuit het belang van de arbeidsmarkt. Een voor mij onbegrijpelijke keus voor een land waarin de ongelijkheid tussen diverse sociale groepen in de samenleving zo langzamerhand buitengewone proporties krijgt.
Welk land wil Nederland zijn?
Nu wil het geval dat de Nederlandse arbeidsmarkt de komende jaren een paar heel grote vraagstukken op haar bordje krijgt, waaronder de vergrijzing en de krimp van de beroepsbevolking. Maar ook de arbeidsparticipatie en onze cultuur van deeltijdwerk van met name vrouwen stelt ons voor de nodige uitdagingen. Wat zouden kinderen en ook hun ouders uit kwetsbare groepen erbij gebaat zijn als de kinderopvang algemeen toegankelijk zou worden. Twee vliegen in één klap: meer kansen voor kinderen en betere voorwaarden voor hogere arbeidsparticipatie van vooral vrouwen (uit kwetsbare groepen). En dan laat ik de winst van toegankelijke kinderopvang in termen van integratie ofwel non-segregatie van kinderen en ouders uit diverse sociale groepen nog buiten beschouwing. Samen naar een en dezelfde kindvoorziening kunnen gaan, draagt eraan bij dat de samenleving een beetje bij elkaar blijft. Anders is de situatie in de Verenigde Staten eerder een voorland voor ons dan de situatie in de Scandinavische landen. Welke kant wil Nederland op?
IJsbrand Jepma
Stichting Voor Werkende Ouders
We hopen dat we je zo weer geholpen hebben. Wij zijn Stichting Voor Werkende Ouders. Het runnen van een gezin is als het runnen van een bedrijf. Wij denken dat het makkelijker kan. Hierin speelt iedereen een rol, de politiek, de maatschappij, werkgevers, de media en ouders zelf. Wij lobbyen hiervoor. Wij helpen ouders met praktische tips en tools. Wij vertegenwoordigen ruim 15.000 ouders in Nederland. Bijna 600 ouders denken met ons mee in onze denktank. Doe je ook mee?