Update
Helaas heeft staatssecretaris van Ark in april 2018 het traject gestopt.
Het kabinet heeft het voornemen om het financieringsstelsel kinderopvang te wijzigen en het wetsvoorstel Nieuw Financieringsstelsel Kinderopvang bij de Staten-Generaal in te dienen. Doel van het wetsvoorstel is om de financiering van de kinderopvang voor ouders eenvoudiger en inzichtelijker te maken. Ouders krijgen meer en eerder financiële zekerheid en hoge terugvorderingen bij ouders worden zoveel mogelijk teruggedrongen.
Kinderopvangorganisaties hebben straks recht op een vergoeding van DUO op basis van hun privaatrechtelijke overeenkomst met de ouder(s) en op voorwaarde dat de ouder voldoet aan de voorwaarden en de eigen bijdrage aan DUO voldaan heeft.
Inhoudelijke vormgeving
Brancheorganisatie Kinderopvang, Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang, Sociaal Werk Nederland, BOinK, Stichting Voor Werkende Ouders, VGOB, SZW en DUO zijn het eens geworden over de volgende uitgangspunten:
Debiteurenbeheer
DUO int de eigen bijdrage bij de ouder en verstuurt zo nodig een herhaalincasso. Nadat DUO heeft geconstateerd dat ook deze herhaalincasso niet tot betaling heeft geleid, komt het debiteurenbeheer en -risico volledig bij de kinderopvangorganisaties te liggen. DUO en de kinderopvangorganisaties zullen zich beide inspannen om de openstaande vorderingen van de kinderopvangorganisatie op de ouder zoveel mogelijk te beperken.
Zo wil het (a) de opbouw van schulden bij ouders voorkomen, ook met het oog op het borgen van de toegankelijkheid van kinderopvang, en (b) dat de financiële positie van kinderopvangorganisaties en overheid niet verslechtert, vergeleken met nu.
Bijzonderheden
Om tot een effectief risicobeheer te komen en het risico te beperken, mag DUO met inachtneming van de privacywetgeving en mits aan een aantal voorwaarden is voldaan, op verzoek van de kinderopvangorganisatie de hoogte van de openstaande eigen bijdrage vermelden. Deze informatie wordt pas door DUO verstrekt indien de herhaalincasso niet tot betaling heeft geleid en de ouder geen betalingsregeling heeft afgesproken. DUO informeert de ouder hierover vooraf.
De kinderopvangorganisatie kan betalingsafspraken maken met de ouder. De ouder heeft maximaal 24 maanden na indiening van het kostenoverzicht door de kinderopvangorganisatie de tijd om de eigen bijdrage aan DUO te betalen. Als na deze periode de eigen bijdrage nog niet is betaald, voldoet de ouder niet meer aan de voorwaarden van de kinderopvangvergoeding.
De kosten van aanvullende diensten blijven voor risico van de kinderopvangorganisatie. In overleg met DUO zal worden gekeken of alle communicatie over de facturering en de afhandeling via de site van DUO kan verlopen.
Vangnetregeling
Het voorgenomen stelsel gaat uit van een vastgesteld inkomen (t-2). In sommige gevallen valt dit voor ouders ongunstig uit, omdat hun werkelijke inkomen op moment van aanvraag (t) lager is. Daardoor zou de overheidsbijdrage lager uitvallen dan wanneer het huidige inkomen als uitgangspunt zou gelden en daarmee de eigen bijdrage niet meer passend zou zijn bij het huidige inkomen (namelijk hoger). Voor deze situaties zal er een vangnetregeling komen.
1e/2e-kindtabel: ‘eerste kind’ wordt ‘jongste kind’
Op dit moment is het ‘eerste kind’ het kind met de meeste opvanguren. Bij de directe financiering zal worden gewerkt met een tabel waarbij het eerste kind zal worden gedefinieerd als jongste kind.
Geleidelijke invoering
Het plan is om het systeem van directe financiering per 1 januari 2019 geleidelijk in te voeren. Per 1 januari 2020 vindt dan de volledige invoering plaats.
Gekozen is voor de variant ‘geleidelijke invoering voor oudste kinderen geboren in het overgangsjaar’. Dit betekent concreet dat directe financiering gaat gelden voor kinderen die geboren worden na 31 december 2018, in een huishouden zonder andere kinderen. Als er al wel kinderen in het huishouden zijn, dan vallen de nieuwgeboren kinderen gedurende het overgangsjaar nog onder het oude systeem van de kinderopvangtoeslag.
Gastouderbureaus
Specifiek voor de gastouderbranche zijn de volgende afspraken gemaakt:
Bemiddelingskosten
De (vaste) bemiddelingskosten worden op de factuur gedeeld door het aantal in rekening gebrachte uren. Het uurtarief wordt vervolgens verhoogd met dit bedrag. Op basis hiervan berekent DUO op de gebruikelijke wijze de overheidsbijdrage en de eigen bijdrage van de ouder. Met vertegenwoordigers van de gastouderbranche zal inzichtelijk worden gemaakt voor hoeveel ouders dit financieel nadelig is en wordt in onderling overleg naar een alternatief gekeken.
Financiële risico’s
SZW gaat de precieze verdeling van de juridische verantwoordelijkheden en aansprakelijkheden tussen gastouder, vraagouder en gastouderbureau bespreken met vertegenwoordigers van de gastouderbranche.
Goede toegankelijkheid voor digitaal minder vaardige ouders
De dienstverlening door DUO zal vooral digitaal zijn. Daarnaast blijft telefonische ondersteuning te allen tijde beschikbaar voor ouders.
Dienstverleningsovereenkomst
SZW zal met DUO een dienstverleningsovereenkomst sluiten voor afspraken over het gewenste dienstverleningsniveau van DUO.
Samenwerking tijdens de ontwikkeling
Ketenpartners zullen nauw betrokken worden bij de ontwikkeling, ten behoeve van een goede aansluiting van hun eigen systeem op het systeem van DUO.